Rondom DalfsenBeeldbank Rondom Dalfsen | ![]() |
![]() |
"Rondom Dalfsen" is het verenigingsorgaan van de Historische Kring Dalfsen, en verschijnt drie keer per jaar.
In het blad worden veel onderwerpen uit de geschiedenis van Dalfsen beschreven.
Aan de publicatie van de diverse artikelen gaat uitvoerig onderzoek vooraf.
Er wordt getracht een grote verscheidenheid aan materiaal te publiceren, met gebruik van veel foto's.
"Rondom Dalfsen" kent een aantal vaste rubrieken.
Leden van de Historische Kring Dalfsen krijgen "Rondom Dalfsen" gratis thuis bezorgd.
De redactie van "Rondom Dalfsen" wordt gevormd door:
- Jan Sibelt
- Hans Veluwenkamp
- Anny Scheperboer-Lohuis
Rondom Dalfsen nr 108 april 2023
Oorlog, dwang, evacuatie, hulp, verzet en meer….
In het nieuwe nummer van Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring, deze keer veel artikelen over de Tweede Wereldoorlog. Allereerst een boeiend artikel over de Joodse dwangarbeiders in werkkamp De Vecht in Dalfsen. Portretten van drie gevangenen uit dit kamp geven een waarachtig beeld van het trieste lot van deze personen. Daarnaast een interessant artikel over Gé Jansen uit Lemelerveld, die moedig in verzet kwam tegen de overheersing door de Duitsers en daarvoor helaas een hoge prijs betaalde.
Arnold van Dalen bracht als kind-evacué een tijd in Dalfsen door en beschrijft zijn persoonlijke herinneringen.
Bovendien in dit nummer de vierde aflevering over meestershuizen in Dalfsen.
Alle artikelen zijn voorzien van prachtige foto’s en illustraties.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 107 december 2022
Ora et labora…. Bid en werk!
In het blad van de Historische kring deze keer een interessant relaas over het “Rijke Roomsche Leven” van ruim honderd jaar geleden. De jonge Dora uit Hoonhorst onderneemt een weinig comfortabele bedevaartsreis naar Lourdes in de Franse Pyreneeën. Gelukkig is haar schrift met aantekeningen bewaard gebleven, evenals prachtige foto’s!
In de serie gemeentelijke monumenten komt de rooms katholieke Heilig Hart van Jezuskerk in Lemelerveld aan bod. Misschien is deze kerk wel het enige neogotische gebouw in de hele gemeente Dalfsen. De gebrandschilderde ramen zijn een lust voor het oog.
Ook in dit nummer aandacht voor twee meestershuizen uit de regio Dalfsen, compleet met foto’s van toen en nu. School en bijbehorend huis werden soms zo duurzaam gebouwd dat ze er nog steeds staan!
Uit een artikel over de kanalisering van de Vecht blijkt hoe snel dingen kunnen veranderen. Een paar generaties geleden stak men nog veel energie in het afsnijden van de bochten in de rivieren, waardoor een betere waterafvoer moest ontstaan. Ook hier veel oude kaarten en foto’s die het enorme karwei illustreren.
Pal aan diezelfde Vecht stond vóór het bestaan van straatnamen Vechtdijk 4, jarenlang een gezichtsbepalend pand in Dalfsen, dat helaas verloren is gegaan. In een boeiend artikel wordt een overzicht gegeven van dit huis en haar vele bewoners.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 106 SPECIAL november 2022
Naar de dokter….
Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring, komt in deze maand met een speciale en extra editie bij gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Groepspraktijk Huisartsen op 7 november. In dit nummer leest u alles over de veranderingen in vijftig jaar groepspraktijk in Dalfsen. Veel geledingen van de praktijk komen aan het woord: van artsen tot praktijkondersteuners en assistenten, van schoonmaakster tot praktijkmanager en doktersvrouwen, ieder vanuit zijn of haar eigen invalshoek.
U leest over het vroegere doktershuis en krijgt inzicht in het reilen en zeilen in de moderne praktijk.
Er is aandacht voor het groeiend aantal vrouwen in de geneeskunde en er wordt vooruitgeblikt op de toekomst van de huisartsenpraktijk. Uiteraard wordt alles geïllustreerd met oude en nieuwe foto’s, bekende en onbekende gezichten, nuttige wetenswaardigheden en grappige gegevens. Kortom, een erg aantrekkelijk jubileumnummer over de dokter en zijn werk van toen en nu.
Leden krijgen deze extra editie gratis thuis bezorgd. Alle bezoekers van de dokterspraktijk kunnen als jubileumgeschenk een gratis exemplaar meenemen.
Rondom Dalfsen nr 105 september 2022
De dominee, de wijkzuster en de bovenmeester….
Nu de dagen korten ziet de nieuwe uitgave van Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring, het licht. Op 12 september komt namelijk nummer 105 uit!
In dit nummer de eerste aflevering over gemeentelijke monumenten waarin aandacht wordt geschonken aan het erf Klein Rekkelaar. Er zijn mooie foto’s van de boerderij en haar vroegere bewoners.
Ook is er plaats voor de laatste aflevering van het artikel “Bruggenhoofd Kluinhaar” over de bevrijding van Dalfsen en Hoonhorst met o.a. interessante afbeeldingen van Canadees legermateriaal.
Verder een beknopte levensgeschiedenis van Ds. Otto Cazemier, die een hechte band ontwikkelde met Dalfsen en in meerdere opzichten veel voor ons dorp heeft betekend. Een schitterende kinderfoto van de dominee siert de voorpagina.
Ook een interessant artikel over Zuster Gondulpha, de eerste wijkverpleegster van het Wit-Gele Kruis, met prachtige portretten van deze zuster.
In het eerste artikel over “meestershuizen” richten wij ons op de woning van het hoofd der school in de buurtschap Doktersbrug. Hier o.a. illustraties uit de negentiende eeuw.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 104 april 2022
Wat weten we er nog van?
In het blad van de Historische Kring deze keer een interessant vervolgartikel over de acties van de Canadezen in 1945 rond Bruggenhoofd Kluinhaar. In de herinnering van de lokale bevolking blijken de meest indrukwekkende gebeurtenissen, treurige en grappige, tot in detail bewaard te zijn gebleven.
Heeft u wel eens een “rondje stuw” ondernomen? Hoe verrijkend is het dan om te lezen over de eeuwenoude geschiedenis van een boerderij Die Rollet, waar we heden ten dage al wandelend of fietsend zomaar aan voorbij zouden kunnen gaan.
Ook een uitgebreid artikel over de Hof te Dalfsen, een soort havezate op een verhoging aan de Vecht. Ook al is er alleen nog een overblijfsel van een soort gracht waarneembaar, alles over de ligging, het belang en de bewoners van dit complex is te lezen in dit nummer.
Wie kent nog Trijntje Boekel? U vindt een boeiend artikel over deze fietsende wijkverpleegkundige, die veel voor Dalfsen heeft betekend.
Alle artikelen zijn voorzien van prachtige afbeeldingen.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 103 december 2021
Oude namen in steen en metaal, op hout en papier
Rondom Dalfsen 103 is uit, het viermaandelijkse blad van de Historische Kring.
In dit nummer een interview met Ab Goutbeek, die nog één keer met ons terugblikt op zijn tijd bij de Historische Kring, waarvan hij de motor was.
In het kader van het Boerderijnamenproject is er ook een boeiend artikel over het ontstaan en de ontwikkeling van boerderij Sandwyk in Millingen, het eerste boerenerf waarvan inmiddels de naam is onthuld.
Bovendien een uitgebreid artikel over de Wolthaarshoek in Lemelerveld, een gebied dat al sinds de zestiende eeuw werd bewoond door de boeren die het land zelf ontgonnen.
De bevrijding van Dalfsen komt wederom aan bod in een gedetailleerd artikel, nu vanuit de herinnering en de ervaring van “wie erbij waren”.
Bent u er misschien benieuwd naar welke Oranjetelg in 1835 zijn 63ste verjaardag vierde op Den Aalshorst? Zorg dan dat u een exemplaar van deze editie in handen krijgt. Alle artikelen zijn voorzien van prachtige kaarten, tekeningen en foto’s, sommige het inlijsten waard. Ook leuk als cadeau!
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 102 september 2021
Over een Deventenaar, een Zeeuw, een Duitser en meer..…
In Rondom Dalfsen deze keer een artikel over Broos Seemann, geboren Deventenaar, die onderwijzer werd in Lemelerveld, in het door hem zo geliefde Salland. Dat hij een goed verteller was blijkt uit zijn talloze verhalen, columns en gedichten in het Nederlands en in het Sallands dialect.
Hoe kon een Zeeuw in de vorige eeuw door zijn huwelijk in Oudleusen terechtkomen? In een boeiend relaas leest u over een Zeeuwse jongeman die het via de bedelaarskolonie Ommerschans bracht tot vrij man. Erve Verstelle verwijst naar hem.
Ook een verslag van de met veel publiciteit omgeven berging van een Duits jachtvliegtuig dat in 1944 crashte in Millingen bij Hoonhorst. Na bijna tachtig jaar werd de identiteit van de vlieger eindelijk bekend. Diverse foto’s tonen de bijzondere bodemvondsten.
Edelen en bisschoppen hadden in de middeleeuwen de behoefte hun macht te onderstrepen door op strategische plekken kastelen te bouwen. De drie echte kastelen in Dalfsen, Rechteren, Rutenberg en Gerner, behoorden tot het rijke kastelenlandschap in het Oversticht.
En… het muurtje rond de Grote kerk kent ook een geschiedenis.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 101 april 2021
Eendenkooien en uitvalswegen in Rondom Dalfsen 101
In het blad van de Historische Kring deze keer veel historie uit het westelijke deel van de gemeente: de Marshoek en Hoonhorst. Daar waar de Poppenallee en de Marshoekersteeg elkaar ontmoeten stond ooit Het Heuveldink. Een “buitentje” dat alles met de naam Poppenallee te maken heeft. Nu herinnert een eenzame lindeboom er nog aan. Even verderop in de Marshoekersteeg woont de familie Kooiker. Zij hebben in de loop van de tijd hun naam alle eer aan gedaan. Er waren overigens veel meer eendenkooien in de Dalfsen, zo blijkt uit kaarten. De geschiedenis van het eerste Rooms-Katholieke kerkhof in de regio, dat in Hoonhorst, komt eveneens aan de orde.
Aan de andere kant van Dalfsen ligt de Hessenweg. Die weg is buitengewoon belangrijk in de ontwikkeling van het oude dorp (Oud)Leusen. In het kader van het gemeentelijke project “Het DNA van Dalfsen” (bekijk die site!) is geprobeerd het DNA van Oudleusen en Oudleusenaren te verbeelden. Het verslag daarvan staat in deze RD. Naast het maken van een film en het plaatsen van een marketafel was een onderdeel het plaatsen van historische namen op of bij boerderijen. Dat gaat in Lemelerveld, Hessum en Hoonhorst nog gebeuren. Dat geldt ook voor Dalfsen, maar een deel van de boerderijen daar moest wijken voor nieuwbouw. De foto’s van een aantal daarvan sieren de voorpagina.
Leden krijgen het blad in de bus, losse nummers zijn verkrijgbaar bij The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 100 december 2020
Bijzondere en markante mensen in Rondom Dalfsen
Afgelopen vrijdag (11 december 2020) werd het eerste exemplaar van de honderdste editie van Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring Dalfsen (HKD) door voorzitter Jan Sibelt uitgereikt aan de 2 ereleden van de HKD, Ab Goutbeek en Hans de Boer. Het nummer is in zijn geheel gewijd aan bijzondere en markante mensen uit Dalfsen, Lemelerveld, Hoonhorst en Oudleusen. Dat zijn er natuurlijk heel veel, er moest worden geselecteerd.
Er is speciale aandacht voor een aantal mensen dat de leeftijd van 100 jaar of meer heeft bereikt. Zoals Dorus Broeks uit Hoonhorst, Jansje van Echten-Geerts uit Oudleusen/Dalfsen en Bart Schaapman uit Lemelerveld. Ook Marie Schrijver-Niens, Everdina Kok-Meesters en Katrien Witsenboer-Visker werden 100 jaar. Zij hebben de wereld, hun wereld drastisch zien veranderen. Daarnaast is een aantal mensen geportretteerd dat door belangeloze inzet voor de samenleving zodanig is opgevallen dat zij gerust als markante mensen kunnen worden beschouwd.
Dan hebben we het over meester Overmars uit Hoonhorst, Dirk Brugman en Henk van der Beeke uit Dalfsen en Henk Beunders uit Lemelerveld. Voor Oudleusen mondde dat uit in een dorpsgeschiedenis. Heel veel mensen waren na de Tweede Wereldoorlog betrokken bij de ontwikkeling tot een dorp met een echte kern. Burgemeester Erica van Lente opent het blad. Zij laat haar licht schijnen over 2 jaar ervaring als burgemeester, over haar gesprekken met heel veel inwoners van de gemeente én over haar historische band met onder meer de buurtschap van haar naam.
Het is een extra dik nummer geworden met veel kleur en heel veel foto’s. De inventieve achterkant laat zien dat 100 jaar geleden de 4 dorpen qua omvang nog weinig voorstelden.
Het blad is gratis voor leden van de HKD. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de boekhandels in Dalfsen, bij Blitsspul in Lemelerveld en bij Wennemars in Oudleusen.
Rondom Dalfsen nr 99 september 2020
Varen, boten en wegen in Rondom Dalfsen
In nummer 99 van Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring, is er veel aandacht voor varen, wegen en schepen. Zo is er naar aanleiding van de te waterlating van de Vechtzomp vorig jaar aandacht voor de zomp als scheepstype. Wat is er zo bijzonder aan, waar ligt de herkomst en waarom was juist dit soort vrachtscheepjes zo belangrijk voor Dalfsen? Wat werd er allemaal niet mee vervoerd vanuit Duitsland?
Een Hasselter aak is een aanzienlijk groter schip. Zo een voer tot in de jaren zestig van de vorige eeuw in Dalfsen met aan het roer de gebroeders Van de Vegte. Die hebben er op 13 april 1945 zelfs Canadezen mee de Vecht overgezet. Later is het vaartuig, de Gerrigje geheten, vernoemd naar oma Van de Vegte, gekocht door Willem Poldermans, die ons schrijft over zijn inspanningen om de boot in oude luister te herstellen en over zijn avonturen in binnen- en buitenland van de Gerrigje.
Volop aandacht in een fraai geïllustreerd artikel van Wim Schrijver over Hoonhorst en het buitengebied daarvan. Aanleiding is de realisatie van schuilhut “De Kapelle” op de kruising van de Koelmanstraat en de Molenhoekweg. Die plek is geen toeval. Het is een historische plek. Een koningsweg en de Twentseweg kruisten hier elkaar honderden jaren geleden al. De schuilhut is een product van het DNA van Dalfsen-project, gerealiseerd in samenwerking tussen de gemeente en de werkgroep Hoonhorst van de Historische Kring Dalfsen.
Rondom Dalfsen is gratis voor de leden van de Historische Kring. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de boekhandels in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 98 april 2020
Oorlog en bevrijding in Rondom Dalfsen
Niet zolang geleden vroeg iemand mij: is hier in de buurt wel genoeg gebeurd in de oorlog om er een hele avond over te kunnen vertellen? Meer dan genoeg heb ik toen geantwoord. Veel te veel om in één avond allemaal te vertellen. Alleen geen zware bombardementen met tientallen doden tegelijk. Zoals in Nijverdal bijvoorbeeld. Maar de rest allemaal wel. De extra dikke Rondom Dalfsen getuigt daarvan. Op 3 oktober 1942 zijn bijna 200, met name Amsterdamse, medeburgers van Joodse komaf uit het Rijkswerkkamp De Vecht (gelegen aan de Rechterensedijk) vervoerd naar Westerbork. En van daaruit naar Duitse concentratiekampen, waar ze allemaal zijn vermoord. Wie waren zij? Een heleboel namen passeren de revue, maar een paar worden er uit gelicht. Waarvan één met een wel hele bijzondere, achteraf gezien bijna bizarre, relatie met Dalfsen.
Wie zijn er nog meer dodelijk slachtoffer van geweld geworden in of uit Dalfsen , Lemelerveld, Hoonhorst en Oudleusen? Veel meer dan doorgaans wordt gedacht. Joden, verzetsmensen, onderduikers, Nederlandse militairen, gewone inwoners, geallieerde militairen en ook Duitsers. Alle namen worden vermeld. Waarom zijn er in Dalfsen geen stolpersteine? Gelukkig, alle Joden die in mei 1940 in Dalfsen woonden zijn niet in de kampen terecht gekomen. Wie waren zij dan? Lees het in Rondom Dalfsen.
Heel veel overheidsdienaren hebben in de oorlog getwijfeld wat te doen: meegaan met de bezetter, ontslag nemen of blijven zitten en de positie gebruiken om de bezetter te dwarsbomen. Agent Toorn uit Dalfsen deed het laatste. Net zoals de agenten Wubs en Van de Hoek in Lemelerveld. Maar voor Toorn had dat wel gevolgen. Allemaal diepgravend beschreven.
Inderdaad veel aandacht voor slachtoffers. De mensen uit het westen die naar onze streken trokken voor voedsel waren dat ook. Maar daar waren ook ongelooflijk dappere kinderen bij. Maria/Riet Langhorst was er zo een. Drie keer fietsend/lopend vanuit Rotterdam naar Dalfsen, de laatste keer zelfs met haar moeder op een handkar.
Slachtoffers waren ook de boeren die hun boerderij, vooral bij de gevechten voorafgaand aan de bevrijding, in vlammen zagen opgaan. De na de oorlog gestichte zogenaamde wederopbouwboerderijen zijn zeer herkenbaar in het landschap.
In mei zou een Duitse Messerschmitt worden opgegraven in Millingen. Dat is uitgesteld, maar in Rondom Dalfsen staat uitgebreid beschreven hoe en waarom dit vliegtuig (en de piloot?) is neergestort.
Er staan tientallen foto’s, veel uit de bevrijdingsdagen, aangevuld met een plattegrond, in deze extra dikke Rondom Dalfsen, die de leden van de HKD inmiddels in de bus hebben.
Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de boekhandels in Dalfsen, bij Blitsspul in Lemelerveld en bij Wennemars in Oudleusen.
Namens de redactie, Jan Sibelt
Rondom Dalfsen nr 97 december 2019
Levensbeschrijvingen in Rondom Dalfsen
In Rondom Dalfsen nummer 97 staan twee levens uitgebreid beschreven. Het gaat om de oprechte Dalfsenaar Piet Snijder en om de echte Lemelerveldse Diny van den Berg – Bisschop. Door hun hoge leeftijd, respectievelijk 87 en 95 jaar, hebben zij veel te vertellen over wat zij in hun leven en over wie en wat zij in hun dorp hebben meegemaakt.
Allebei kwamen ze in de ondernemerswereld terecht (bakkerij en aannemerij) en dan ontmoet je veel mensen. Zoals Jan Keuchie en Gait Pöttie.
Verder in dit nummer een verhaal over kruispunt Driessen. Hoe kwam het aan zijn naam en stond er vroeger een galg voor het uitvoeren van doodstraffen? Ja dus. Tenslotte het verhaal over de gouden medaille die Gos Eshuis in 1903 won voor het reciteren van en gedicht. Uit de grote foto op de middenpagina blijkt dat Dalfsen vroeger echt een groene long in het dorp kende.
Leden krijgen het blad thuisgestuurd. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de boekhandels in Dalfsen, bij Wennemars in Oudleusen en bij Blitsspul in Lemelerveld.
Rondom Dalfsen nr 96 september 2019
Deisje Schepers en Freule Vidal in Rondom Dalfsen
Hoe zat het voor de oorlog met de werkgever/werknemer verhouding en de arbeidsmarktpositie van meisjes? Wie daar wat Dalfsen betreft meer over wil weten doet er goed aan het artikel over Deisje Schepers te lezen in Rondom Dalfsen nummer 96. Veel in te brengen of zelf te kiezen was er niet bij voor jonge meiden. In één moeite door kan dan van het hele levensverhaal van Deisje (voluit Durkje Geertruida Schepers – Wildvank) kennisgenomen worden. Dat gaat van het Rode Dorp naar Tranendal en van het Rode Dorp naar Pleyendal.
De levensloop van de Freule Vidal (voluit Rudolphina Christine Antoinette de Vidal de St. Germain) staat daarmee in schril contrast. En daarom is ook dit boeiend beschreven levensverhaal de moeite waard om te lezen. Er viel in haar familie volop te kiezen, ooit had haar vader grote bezittingen in deze regio, waaronder veel grond in Dalmsholte. Het vierkante huis, direct na de spoorwegovergang in de Poppenallee links, heet in de volksmond nog steeds Huize Vidal, hoewel er al tientallen jaren geen Vidal meer woont.
Adellijke families zijn traditioneel sterk vertegenwoordigd in Dalfsen. Daarentegen heeft Dalfsen maar één echte brug en één sluis/stuw. In Lemelerveld liggen die verhoudingen precies andersom: geen adel en meer dan 10 bruggen en sluizen/stuwen. De historie van al deze oeververbindingen, zoals de sluis Brok en de Ellenbroeksbrug, staat in deze Rondom Dalfsen beschreven. Zowel die in het kanaal naar Almelo als in dat naar Deventer.
Op het voorblad staan 2 iconen, iconen op hun eigen terrein. Het majestueuze kasteel Rechteren en de koe Froukje 86 van de familie Reuvekamp. Een wellicht niet zo voor de hand liggende combinatie, meer en weer een contrast. Het bijbehorende verhaal maakt het allemaal duidelijk. Net zo duidelijk als de foto van de Vechtzomp op de achterpagina. Sinds de doop op 17 augustus door burgemeester Erica van Lente fier varend stroomopwaarts naar Mooirivier of stroomafwaarts naar Vechterweerd.
Blad en vaart zijn meer dan de moeite waard! Leden van de Historische Kring Dalfsen krijgen het blad thuisbezorgd (reden genoeg om lid te worden dus). Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de boekhandels in Dalfsen en bij Wennemars in Oudleusen.
Namens de redactie, Jan Sibelt
Rondom Dalfsen nr 95 april 2019
De nieuwe Rondom Dalfsen is uit!
In Rondom Dalfsen nummer 95 staat uiteengezet waarom Ankum veel meer is dan een buurtschap en eigenlijk alle kenmerken van een dorpje bezat/bezit: winkels, bakkers, smeden en een gebouw waar allerlei activiteiten plaatsvonden, tot kerkdiensten aan toe. Mies van de Wal daarentegen heeft alle kenmerken van een allround muzikaal talent. Zij heeft in diverse hoedanigheden (onder meer als dirigent, uitvoerend musicus, begeleider van een cabaretgroep) de Dalfser gemeenschap daarvan laten profiteren. De historie van garage Jacobs ( vooral die aan de Bloemendalstraat) passeert in woord en beeld de revue. De plaats van een verdwenen houtzaagmolen – pal aan de Vecht – wordt uit de doeken gedaan. Tenslotte komt aan de orde dat bij het beruchte bombardement in 1944 op de psychiatrische inrichting in Wolfheze naast 85 anderen ook Antien Hakkers uit Dalfsen is omgekomen.
De Rondom Dalfsen is gratis voor leden van de Historische Kring Dalfsen. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij het Historisch Centrum Ab Goutbeek in de Trefkoele+ , bij de boekhandels in Dalfsen en bij Wennemars in Oudleusen.
Rondom Dalfsen nr 93 september 2018
Kijk Uit in en naar de Rondom Dalfsen!
Ergens in 1936 moet een stel Dalfser liefhebbers van de damsport bij elkaar hebben gezeten om een naam te verzinnen voor de door hen opgerichte damclub. Ik weet het niet, maar sluit niet uit dat diverse namen de revue zijn gepasseerd, zoals LOS (Laat ons schuiven) en SVS (Schijf voor schijf). Uiteindelijk is de keus gevallen op Kijk Uit. Een breed toepasbare titel, want uitkijken moeten wij altijd en overal, dus ook bij het dammen. In de nieuwe Rondom Dalfsen kunt u nalezen hoe het de Dalfser dammers is vergaan. Dat levert mooie verhalen uit een eerder interview met Gradus Zweerts en Willem Dijk op. Verhalen die, naast over het dammen, vooral gaan over wat men bij het voetballen “de derde helft” noemt. Gezelligheid (het bleef niet altijd bij één borreltje) en gein (heel veel eieren eten) kenden dan geen tijd, zo lezen wij. De naam Kijk Uit lijkt dan ook toepasselijk gekozen. Helaas is de populariteit van de damsport zodanig teruggelopen dat de club vorig jaar moest worden opgeheven. De laatste liefhebbers waren getooid met de mooie Dalfser namen: Van Pijkeren, Roddenhof, Haarman, Ekkelenkamp (2x), Van Eerbeek en Van Dommelen.
Hebben de dammers de strijd gestaakt, de melkfabriek in Dalfsen (Coodal, Salland, de Kaasfabriek) draait nog op volle toeren. En wel continu, zeven dagen in de week. Wat er in de fabriek allemaal veranderd is in de verwerking van melk vertelt Derk Bosscher. Als op maandagmorgen de op kolen gestookte ketels moesten worden schoon gemaakt, dan daalde in de buurt een roetregen neer. Een leerzaam artikel. Hoe bepaal je met behulp van alcohol of de melk zuur is? Wat is een schurftkast en hoe werkt deze? Hoe maak je melkpoeder door verstuiving? Ook de personeelsverhoudingen zijn niet meer wat ze geweest zijn. Kwam een medewerker vroeger de directeur tegen, dan moest de medewerker (heette toen vast anders) eerst groeten, anders toonde hij onaangepast gedrag.
Ooit was er trammelant aan De Stouwe in Oudleusen. Dat blijkt uit de historie van het erf Hekman aldaar, nu gelegen aan Op ’t Holt. Een vroegere bewoner was zo gekant tegen het graven van “De Leiding”, dat hij de gravers beschoot met zijn geweer. Later weigerde hij belasting te betalen, wat uiteindelijk tot gevolg had dat zijn boerderij werd geveild. De huidige bewoner, Ab Schutte, vertelt hier het nodige over. Ook over zijn beroepsmatige carrière. Daarbij kwam hij naar eigen zeggen tot twee keer toe van de hel in de hemel. Een hele prestatie.
Al deze verhalen, gelardeerd met fraaie foto’s, krijgen HKD-leden gratis thuis. Niet-leden kunnen een exemplaar kopen bij het Historisch Centrum Ab Goutbeek in de Trefkoele+, bij de boekhandels in Dalfsen of bij Wennemars in Oudleusen.
Namens de redactie, Jan Sibelt
Rondom Dalfsen nr 92 april 2018
Zoekt en gij zult vinden.
Deze aanmaning is van toepassing op een groot deel van de nieuwe Rondom Dalfsen. Voor een vereniging als de Historische Kring Dalfsen is het zelfs een kernactiviteit.
Zo vond Wim van Lenthe bij de familie Pierik aan de Maneweg een doos met papieren (deftig is: bescheiden), die betrekking hebben op het huis waar deze familie woont, Erve Olthuis. Natuurlijk zocht Wim dit verder uit en haalde van alles boven water over aankoop, bezit en de bewoners van dit oude erf.
Het zoeken op de Vennenberg naar slachtoffers van de ramp met de neergeschoten/ neergestorte Engelse Lancaster bommenwerper (de grootste vliegramp uit de historie van de gemeente Dalfsen) duurde wel en niet lang. Meteen werden er 6 lichamen gevonden van, voor het merendeel, zeer jonge Engelse soldaten. Het verhaal ging dat het zevende bemanningslid ontsnapt was. Maar een aantal weken later werd zijn stoffelijk overschot toch in de buurt van de Vennenberg gevonden. Wie regelmatig, bijvoorbeeld tijdens de dodenherdenking op 4 mei, op de begraafplaats aan de Ruitenborghweg langs de oorlogsgraven loopt, herkent wellicht de namen: Ellis, Rollings, McClennan, Williams, Le Page, Browne en Ellis. Namen om te onthouden. Het fraaie artikel van Stefan Hendriks helpt daar zeker bij.
Dat vroeger alles beter was is misschien een motto voor knorrepotten en pechvogels. Wie het verhaal leest over de historie van de Heilig Hartschool in Lemelerveld weet dat dit in het onderwijs zeker niet over de hele linie opgaat. Niettemin bewaar ik er bijna alleen maar goede herinneringen aan, ondanks hier en daar een tikje. Een jongensschool kende vroeger zo zijn eigen dynamiek.
Er staan in deze aflevering prachtige foto’s. Onder meer van een schilderij waarop Ida de Liefde-Mars staat afgebeeld. Vervaardigd door haar schoonzoon Frans Hazeveld. Daarnaast van een gebrandschilderd raam van de kerk in ’s Heerenberg met daarin, verrassend, het wapen van de (oude) gemeente Dalfsen, ter nagedachtenis aan Jan IJsbrand Galama. Hij is omgebracht in de oorlog en was in de periode 1926-1931 pastoor in Dalfsen. Wellicht de mooiste foto is die van de aanleg van riolering in de Ruitenborghstraat. De uitdrukking “an de schuppe stoan” wordt letterlijk in beeld gebracht. Uiteraard staan er ook toezichthouders bij.
De RD is verkrijgbaar bij het Historisch Centrum Ab Goutbeek Dalfsen, bij de The Read Shop en Primera Jansen in Dalfsen en ook bij supermarkt Wennemars in Oudleusen.
Namens de redactie: Jan Sibelt
Rondom Dalfsen nr 91 december 2017
Het Wapen van Teusink in Rondom Dalfsen
Terwijl mensen tegenwoordig zich buitenshuis op een heleboel plaatsen kunnen vermaken waren de mogelijkheden daartoe in pakweg de vijftiger jaren maar heel beperkt. Het begrip Kulturhus was in Nederland nog niet uitgevonden. Toch had elk beetje dorp wel een gelegenheid, een zaal, plek waar verenigingen oefenden, uitvoeringen werden gegeven, werd vergaderd, verkeringen ontstonden, kattenkwaad werd uitgehaald en werd getapt. Zo ook in Dalfsen. Dat blijkt uit het nieuwe nummer van Rondom Dalfsen.
Op de hoek van de Ruitenborghstraat en de Schoolstraat staat nu een wooncomplex. Tot voor een paar jaar stond daar het café Het Wapen van Dalfsen. Daarvóór was deze zaak genoemd naar de eigenaar: de familie Teusink. De familiegeschiedenis en het ontstaan van het pand worden uitvoering beschreven. Het begon klein en werd allengs uitgebreid met een zaaltje, een biljart en een provisorisch toneel. Zang- en toneelverenigingen repeteerden er en gaven er uitvoeringen. Jaarlijkse hoogtepunten voor veel mensen. Bruiloften waren er. De gymnastiekvereniging Sport Staalt Spieren was er vaste gast. Heel veel vergaderingen en bijeenkomsten van allerlei groeperingen. En er werd geschonken. Later was zelfs te merken dat Rosengaerde op loopafstand lag. Wat een tijd. Om over het halen van patat en ijsjes maar niet te spreken.
Spreken deed Dieks Meulman wel tegenover de RD. En hij heeft te vertellen gezien de lengte van het artikel dat aan hem gewijd is. Over de Marshoek (waar hij al meer dan 90 jaar woont), zijn familie, over het rotmeesterschap, over de oorlog, over de Kippenschure en over de veranderingen in het boerenbedrijf. Dat laatste onderwerp kennen wij allemaal. Maar wie weet nog dat er een treinhalte in de Marshoek was, dat er met fosforbommen boerderijen in de brand werden geschoten en dat koeienkadavers in bomkraters naast het spoor werden begraven. Dieks wel. Hij moest al vroeg zijn mannetje staan als katholieke jongen in een verzuilde omgeving. Kinderen konden hard zijn tegenover elkaar. En eenmaal boer werden ze de beste buren van elkaar.
De verzuiling tussen geloofsrichtingen blijkt ook uit de moeizame totstandkoming van een christelijke school in Lemelerveld. Hervormden en gereformeerden hadden verschillende denkbeelden over de wenselijkheid van een School met den Bijbel. Uiteindelijk kwam het in 1919 toch nog goed met de school, die tegenwoordig De Regenboog heet.
Vandaag de dag is er veel te doen over openstelling van winkels. Dat was 100 jaar geleden anders. In een advertentie in een ODC uit 1917 delen de Dalfser winkeliers doodleuk mee dat alle winkels alle doordeweekse dagen om 9 uur ’s avonds sluiten. Op zaterdag dus nog langer open. Dat noemen wij nu klantgerichtheid. In diezelfde krant werd aangekondigd dat een aftandsch merriepaard publiek te koop werd aangeboden. Kom daar nu eens om.
Wie het nummer niet thuiskrijgt kan het beste lid worden van de HKD. Of een los nummer kopen bij The Readshop, bij Primera of bij de 50-jarige Wennemars in Oudleusen. Goed leesvoer voor Prettige Kerstdagen!
Namens de redactie, Jan Sibelt.
Rondom Dalfsen nr 90 september 2017
Over het einde in Rondom Dalfsen
Het is ongetwijfeld toeval dat het septembernummer van Rondom Dalfsen begint met een overzicht door Hans Veluwenkamp van de historie van het woonzorgcentum Rosengaerde en eindigt met een uitleg door Ab Goutbeek van de indeling en de bijzondere graven op de Algemene Begraafplaats aan de Ruitenborghstraat.
Uit het Rosengaerde artikel blijkt dat het collectief zorgen voor en huisvesten van oudere mensen, minder mobiele en/of minder bedeelden in Dalfsen een lange geschiedenis kent. Ooit is zelfs de Grutte Moole in gebruik geweest als armenhuis voor zogenaamde bestedelingen. Dat waren toen niet alleen ouderen. Later werd het wel een oude mannen- en oude vrouwenhuis. In 1962 startte de bouw van Rosengaerde. Het ging daar in het begin anders aan toe dan heden ten dage. Er waren mensen die beslist alleen maar pompwater wilden, mensen die vasthielden aan klederdracht, standsverschillen die tot verschil in behandeling leidden, van alles kwam voor volgens Joke Wesselink. Het anders denken over de zorg komt ook tot uitdrukking in de terminologie die in de loop van de tijd is gebruikt voor de voorzieningen: van armenhuis, oude mannenhuis, tehuis voor ouden van dagen, bejaardenhuis tot woonzorgcomplex.
Complex is de geschiedenis van het volleyballen in Dalfsen niet. Het begon met wat groepjes die tegen elkaar speelden, oefenen in de hal van de Boerenbond of in de melkfabriek en zo, en het resultaat is een bloeiende vereniging Dalvo, een recreanten vereniging HandsUp en een groot en traditioneel zomeravondtoernooi. Medewerkers van de gemeente Dalfsen speelden in het begin een belangrijke rol.
De gemeente Dalfsen heeft zich ook intensief bemoeid met de stichting van een openbare school in Dalmsholte/Doktersbrug nabij de brug over het Overijssels kanaal bij het Weerdhuis. De oudste school van Lemelerveld en omstreken. Dat blijkt uit een vervolgartikel over verdwenen of verlaten scholen in Lemelerveld. De onderwijs methoden en de positie van de onderwijzer zijn drastisch veranderd. Een forse corrigerende tik was destijds heel normaal. Thuis waren de ouders de baas, op school de meester. Belabberde huisvesting, naar hedendaagse maatstaven, was ook heel gewoon. Een enorme kolenkachel midden in de klas was heel gewoon zoals een fraaie foto uit een vijftiger jaren klas van meester Metselaar bewijst.
Ook is er aandacht voor de niet meer in gebruik zijnde openbare school op de hoek van de Dalmsholterweg en de Dalmsholterdijk.
De Rondom Dalfsen – gratis voor leden – is verkrijgbaar in het Historisch Centrum , bij Primera Jansen en The Readshop in Dalfsen en bij supermarkt Wennemars in Oudleusen.
Rondom Dalfsen nr 89 april 2017
Deze week verschijnt nummer 89 van de Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring. Daarin wordt nauwkeurig beschreven hoe drie generaties van de familie De Graaf in de vorige eeuw houtskool fabriceerde. Daar kwam heel veel vuur en rook aan te pas. Zoals uit de bijgeplaatste foto’s valt af te leiden. Houtskool branden was een vak, net zoals dat van brandweerman. Dat blijkt uit het artikel dat de geschiedenis van de Dalfser Brandweer weergeeft. Een geschiedenis die niet minder dan 225 jaren beslaat. In die periode maakte de Brandweer een ontwikkeling door die een weerspiegeling is van de technisch-maatschappelijke vooruitgang. Van blussen met emmertjes water, via een handbediende brandspuit naar een professioneel optreden bij enorme branden en grote ongelukken. Zoals die in 1973 op de Hessenweg.
Het Paasvoetbal - nu Schoolvoetbal geheten - kent niet zo’n lange historie, maar daar doen de meisjes inmiddels wel volop mee, terwijl dat bij de Brandweer nog maar mondjesmaat het geval is. Een grote fotorapportage geeft een doorsnede van de deelnemende teams namens de scholen over de jaren heen.
Tenslotte wordt de herkomst van de naam Mataram uit de doeken gedaan. Het zal geen verbazing wekken dat de oorsprong te vinden is op het eiland Java.
Losse nummers van Rondom Dalfsen zijn te verkrijgen bij Primera Jansen en The Read Shop in Dalfsen en bij supermarkt Wennemars in Oudleusen.
Rondom Dalfsen nr 88 december 2016
Het decembernummer van Rondom Dalfsen, het blad van de Historische Kring, besteedt veel aandacht aan de eerste 20 jaren van het schoolvoetbaltoernooi dat ook nu nog jaarlijks in de gemeente Dalfsen wordt gehouden. Vanaf de oprichting in 1959/1960 tot 1979 speelde politieagent Zelle een sleutelrol in de organisatie. Met drie collega’s stond hij aan de basis van wat toen het paasvoetbal werd genoemd.
In groot contrast daarmee is de beschrijving die Grada Bruggeman geeft van een stel doodshemden die de Historische Kring ooit van Sander van ’t Zand ontving.
Ab Goutbeek is weer vertegenwoordigd met een nauwkeurige omschrijving van de tuin, genoemd de lusthof, van huize Mataram.
Kinderen die in 1977 op de Schakel zaten zijn toen op de foto gekomen en recent weer, zo is te zien in deze aflevering.
De bekende Sallandse dichteres Johanna van Buren schreef een vers over het Nakend Eersien. Nu blijkt dat een boerderij in het buitengebied van Dalfsen eveneens naar het sneeuwklokje is vernoemd.
Rondom Dalfsen nr 87 september 2016
Pronkrollen van juffrouw Anna Roebersen
De geschiedenis van smederij Veldhuis, hoek Julianastaat – Ruitenborghstraat door de dames Gertha Pierhagen-Veldhuis, Adry Zevenbergen en Grada Bruggeman.
Bigamie of meineed, door Herman Nijeboer.
De historie van 2 Lemelerveldse scholen: de Heideparkschool en de school in de Wolthaarshoek, door Jan Sibelt
Dalfsenaren die in 1944 de christelijke kleuterschool bezochten zien zich wellicht terug op een foto van die klas.
Dank aan onze sponsoren
Rondom Dalfsen nr 86 heeft een A- en een B-kant
Rondom Dalfsen nr 86 april 2016 A-kant
Inhoudsopgave:
Plaggen steken in Oudleusen - Willie van Oenen
Een huwelijksgedicht uit 1859 - Jan Brunnekreef
Opnieuw in beeld: De postbestellers PTT Dalfsen
Met dank aan onze sponsoren - prachtig in kleur
Rondom Dalfsen nr 86 Special april 2016 B-kant
Dalfsen ca 1450 jaar geleden
De Merovingische vondsten in Dalfsen
Elitegraven uit de Vroege Middeleeuwen ontdekt in Dalfsen
De heer en vrouwe van Oosterdalfsen
Gedicht: Aan Heer en Dame van Oosterdalfsen - Dea Jansen
Rondom Dalfsen nr 85 december 2015
Kipperije: Jan Brunnekreef
Dalfser Courant 100 jaar geleden 1915
Het erve Wennemars Brinkweg: Ab Goutbeek
Hongerwinter: Ben Kloosterman
Middenpagina
Hongerwinter, trekkers op de Hessenweg Olieverf 1944
W. Meiling, onderwijzer uit Oudleusen
Jan Zielman – Orrelmeester
James Kemp
De Buurschap en de Marke Emmen (deel 1)
Walter Beekers
Opnieuw in Beeld: RK Herenkoor Dalfsen 1976
Sponsoren
Heden en Verleden: De Viersprong
Op de voorpagina: Jan Zielman
Beschrijving Rondom Dalfsen nr 1 - 80
Artikelen en gedichten Rondom Dalfsen nr 1 - 80
The Readshop Schuurman
Primera Jansen kantoorshop Dalfsen BV
Supermarkt Wennemars Oudleusen
en ... bij de Historische Kring in de Trefkoele+.